"Ik ga akkoord met...", voordat de rest van de zin gelezen is, klikken we al op 'Ja'. En door. Maar is dat wel zo verstandig?

Vanaf maandag 17 oktober zijn het twee weken lang de Privacyweken op NPO 3. Alles wat we in die weken behandelen lees je hier.

EULA, Terms And Conditions
Hoeveel user agreements zou je in je leven al hebben geaccepteerd? Tientallen? Hondertallen? Er is geen site, app of product meer dat tegenwoordig zonder Terms & Conditions wordt aangeleverd. En de kans is groot dat je er geen letter van hebt gelezen. Want, serieus...wie heeft er tijd om meer dan 150 pagina's aan advocatentaal door te spitten?

Toch is het niet onverstandig om de hele boel even door te nemen. Getuige ook deze richtlijnen, waar jij met één muisklik mee akkoord bent gegaan.

"We mogen jouw foto voor commerciële doeleinden gebruiken"
Schuldigen: Instagram, Flickr, Twitpic, e.a.
Op het moment dat jij een foto upload naar een social platform, kun je er haast wel van uit gaan dat zij zonder morren met jouw foto aan de haal kunnen gaan. Wist je niet? Je had natuurlijk over het "worldwide, non-exclusive, royalty-free, sublicenseable and transferable license to use, reproduce or distribute" van jouw privé foto's heen gelezen. Ondanks dat JIJ de eigenaar bent, behouden zij het recht om jouw foto's te verkopen. Niet schrikken dus als jouw hoofd straks in een penisvergrotings-spammail voorbij komt.

"Je koopt niet een product, je koopt het recht om ons product te gebruiken"
Schuldigen: Apple, Kindle, Amazon, Steam, e.a.
Zodra je iets koopt, ben jij de eigenaar. Toch? Niet in de digitale wereld, vriend. Je koopt namelijk het recht om gebruik te maken van een service die zij bieden. eBooks, films, games, apps...zijn geen van allen jouw bezit, ondanks dat je er geld voor over hebt gemaakt. Maar het wordt erger: als er vermoed wordt dat jij (in hun ogen) verkeerde dingen met hun digitale content doet, dan hebben deze bedrijven het recht om alles van je af te pakken.

"We mogen jouw locatie altijd tracken. Of je gps-data nou aan staat of niet"
Schuldigen: Apple, Samsung, Google Maps, e.a.
Smartphones zijn uitgerust met een gps-functie, zodat jij kunt zien waar je bent. Altijd. En daar maken telefoonboeren dankbaar gebruik van. Die locatie-data gebruiken ze "om producten en apps te verbeteren", maar nergens staat hoe lang ze die data bewaren, waarvoor ze gebruikt worden en welke gegevens daar nog aan gekoppeld worden. En zelfs als je gps-data op non-actief staat, wordt jouw locatie opgeslagen. Op servers van Apple, Google, Samsung en al hun vriendjes. Oh, en op je computer. Want die synched automatisch met je laptop. Fijn.

"Je mag ons lekker niet aanklagen"
Schuldigen: Netflix, Sony, PayPal, eBay, eigenlijk zo'n beetje ieder (Amerikaans) bedrijf
Mocht er nou door toe doen van een product iets gebeuren waar jij de dupe van bent...en daar ben jij zó pissig over, dat je geld wilt zien. Dan kun je natuurlijk dat bedrijf aanklagen. Zou je denken. Toch eerst even de kleine regeltjes op de overeenkomst lezen. Vaak teken je daarmee het recht om ze voor de rechtbank te slepen weg. Zie dan maar eens je smartengeld te krijgen.

"Je mag ons product niet met andere vergelijken"
Schuldigen: Microsoft, McAfee, Oracle, e.a.
Dit begon met een professor die onderzoek deed naar digitale databases. Hij testte een aantal van die databases op snelheid en omvang en publiceerde de resultaten in een handig overzicht. Één bedrijf op die lijst, kwam niet al te best naar voren en wilden zijn hoofd op een dienblad hebben. Na jarenlang gesteggel hierover hebben bedrijven geleerd om een stukje tekst in hun overeenkomsten toe te voegen: het is verboden om 'Benchmarks' te publiceren zonder onze toestemming.

Disclaimer (oh ironie!): we zeggen niet dat deze bedrijven allemaal criminele organisaties zijn. Of dat ze er op uit zijn om je te naaien. Maar ze hebben er wel al-les aan gedaan om de mogelijkheid daartoe open te laten. En er is strafrechterlijk niets dat je daar tegen kunt doen.

Het kan dus geen kwaad om even stil te staan bij de dingen die we ongelezen accepteren. Gelukkig kun je voor een beetje hulp terecht op de site Terms of Service; Didn't Read en geeft de docu Terms And Conditions May Apply een scherp beeld voor ons. En laat die nou op 20 oktober op NPO 3 worden uitgezonden!

3Doc: Terms And Conditions May Apply: 20 oktober om 22:55u bij VPRO op NPO 3